Van BiSL® Naar BiSL® Next

Inleiding

Door: Karin Zwiggelaar
De eerste versie van BiSL is ontwikkeld in 2003 – 2005, inmiddels meer dan tien jaar geleden. In die periode is BiSL gegroeid van een idee van een kleine groep enthousiaste consultants van PinkRoccade naar een publiek domein best practice voor het vakgebied van business informatiemanagement. Er is een grote community in Nederland, waar meer dan 46.000 BiSL- boeken zijn gekocht en 16.000 professionals een BiSL Foundation certificaat hebben.

Waarom veranderen?

GROTE VERANDERINGEN IN DE WERELD VAN IT

De wereld van IT is fors veranderd in de afgelopen tien jaar. Deze veranderingen zijn:
– Technologische ontwikkelingen zoals cloud, componentisering, standaardisering
– Business-ontwikkelingen zoals ketensamenwerking, transparancy, crowd, social media
– Toenemend belang informatie en data: de aandacht is verschoven van het beheren van functionaliteit naar het beheren en toepassen van data
– Internationalisering van organisaties en daarmee opkomst van een samenhangende behoefte aan internationale standaarden en frameworks
– Agile werkwijzen

TOENEMEND BELANG VRAAGSTURING

Al deze ontwikkelingen maken een goede vraagsturing steeds belangrijker om succesvol te zijn als organisatie en dat geldt zowel voor publieke als private organisaties.

De huidige versie van BiSL is populair onder functioneel beheerders maar is relatief onbekend op het tactische en strategische niveau binnen organisaties. In de ‘board room’ wordt business informatiemanagement (BIM) niet herkend als cruciaal voor de business, terwijl het daar wel thuishoort.

INTERNATIONALISERING

Buiten Nederland herkent men het huidige BiSL-boek tot nu toe onvoldoende. Dit komt doordat men het taalgebruik en de terminologie niet herkent en ook omdat men het drie domeinen model (TB – AB – FB) buiten Nederland niet kent.

Om deze redenen zijn we in 2013 begonnen met de ontwikkeling van een nieuwe versie van BiSL. De Architectural Board heeft samen met de auteurs van het eerste BiSL-boek de specificaties opgesteld voor de nieuwe versie. Deze zijn nu uitgewerkt in een nieuw Engelstalig boek, BiSL® Next, a framework for Business Information Management.

Meer weten? Lees meer op de site CIO 3.0 Of bestel meteen het boek “CIO 3.0, Het verschil maken bij digitale transformatie”, 2016, Karin Zwiggelaar en Antoon van Luxemburg, Van Haren Publishing.

Huidige BiSL model

BiSL

BiSL Next

BiSL

Het nieuwe BiSL model is simpel en ‘elegant’ en bestaat uit drie nauw verbonden lagen:
• Domains: vier activiteitendomeinen (Governance, Strategy, Improvement en Operation)
• Perspectives: vier perspectieven op business informatiemanagement (Business, Data, Service en Technology)
• Drivers: vier management drivers (Need, Value, Mission en Capability).

Van huidig naar nieuw

Vier ‘Drivers’

BiSL

Laten we met de kern beginnen. In het huidige BiSL-model is Behoeftemanagement één van de centrale processen. Echter, dat is niet aan het model te zien. In Behoeftemanagement komen de behoeften van het operationele, sturende en richtinggevende niveau samen. In het nieuwe model laten we dit zien door Need als een driver in het midden van het model te plaatsen.

Waar Need de behoefte is vanuit de business, is Value de toegevoegde waarde van de informatie(voorziening) voor het vervullen van de business-behoeften. Het zijn twee
kanten van de medaille, het is waar business en IT-supplier elkaar ontmoeten.

De volgende twee Drivers zijn Mission & Capabilities. Waar in het huidige BiSL-model twee aparte processen zijn voor Human Resource Management en Financieel Management, zijn deze in de nieuwe versie samengevoegd tot één driver: Capabilities. Naast mensen, middelen en geld kun je hierbij denken aan meer ‘capabilities’ zoals kwaliteit, risico’s etc.

In plaats van ‘Managementprocessen’ spreken we dus van ‘drivers’. Dit zijn de ‘drivers’ voor de business- informatiemanager: hij moet de behoefte (Need) van de
business in kaart brengen en erop toezien dat de informatievoorziening genoeg toegevoegde waarde (Value) biedt om in die behoeften te voorzien. Om dit realiseren heeft hij Capabilities tot zijn beschikking: mensen, middelen, geld etc. Als graadmeter of hij nog op koers is, zal hij regelmatig toetsen of er voldoende aansluiting is bij de missie (Mission) van de organisatie waar hij voor werkt.

Vier ‘Domains’

BiSL

De vier zeshoekige procesclusters in het huidige BiSL model komen min of meer terug in het nieuwe model in de vorm van vier Domains:
– Opstellen informatiestrategie > Strategy
– Functionaliteitenbeheer > Improvement
– Gebruiksbeheer > Operation
– Opstellen IV-organisatiestrategie > hier zijn raakvlakken met het nieuwe Governance.

Kantel het nieuwe model een kwartslag naar links en je ziet dat de vier bollen ongeveer overeenkomen met de vier procesclusters in het oude model.
Mooi aan deze plaat is dat het de verbondenheid tussen de domeinen laat zien en deze ook een cyclus van ‘continuous improvement’ uitbeeldt: je kunt met je vinger de lijn volgen vanaf Governance en dan via de andere domeinen al ronddraaiend weer uitkomen bij Goverrnance.

Voor alle Domains geldt dat deze een bredere scope hebben dan in het oude model. Zo gaat Improvement niet meer alleen over het verbeteren van de functionaliteit, maar ook over het verbeteren van Data.

Vier ‘Perspectives’

BiSL

Waar in het oude model de procesclusters soms drie, soms vier en soms vijf ‘processen’ bevatten, is dit in het nieuwe model gelijk getrokken naar vier Perspectives per domein. Dit behoeft enige uitleg.

BUSINESS

Kijkend naar het huidige model viel op dat in elk van de procesclusters een proces terugkwam waarin de business(organisatie) centraal staat, namelijk:
– In ‘Opstellen IV-organisatie strategie’ > het proces ‘Relatiemanagement Gebruikersorganisatie’

– In ‘Opstellen Informatiestrategie’ > het proces ‘Bepalen bedrijfsprocesontwikkelingen’
– In ‘Functionaliteitenbeheer > het proces ‘Specificeren’
– In Gebruiksbeheer > het proces ‘Gebruikersondersteuning’

In het nieuwe model hebben we daarom in elk Domain het perspectief ‘Business’ opgenomen. In elk Domain is dit in specifieke onderwerpen uitgewerkt.

SERVICES

Activiteiten met betrekking tot dienstverlening kwamen terug in verschillende procesclusters, bijvoorbeeld:
– In ‘Opstellen IV-organisatiestrategie’ > het proces ‘Leveranciersmanagement’
– In de Managementprocessen > het proces ‘Contractmanagement’
– In ‘Gebruiksbeheer’ > het proces ‘Operationele IT-aansturing’

Dat bracht ons op het tweede perspectief dat we in alle vier de Domains willen behandelen, namelijk ‘Services’.

DATA

In het huidige model was veel te weinig aandacht voor Data. Vandaag de dag verschuift de aandacht van het beheren van functionaliteit naar het beheren van de data. Dit ontbrak vrijwel geheel in BiSL: het kwam alleen terug op het uitvoerende niveau in het proces ‘Beheer Bedrijfsinformatie’. In het nieuwe model is ‘Data’ een perspectief dat in alle Domains terugkomt.

TECHNOLOGY

En tenslotte vinden we dat Technology een perspectief is dat meer aandacht behoeft: er is steeds meer nieuwe technologie en daarvan moet de business en dus de business-informatiemanager iets vinden. Hij moet er strategie (Strategy) en beleid (Governance) over opstellen, hij moet het toepassen in vernieuwingsprojecten (Improvement) en het dagelijks gebruik ervan ondersteunen (Operation). Kortom, ‘Technology’ is een perspectief dat in alle vier de Domains behandeld moet worden, waarbij de nadruk ligt op toegevoegde waarden van technologie voor de business.

In alle vier de Domains komen daarom alle vier de Perspectives aan de orde.

BiSL

Andere wijzigingen

RICHTINGGEVEND NIVEAU

De huidige versie van BiSL begint met het uitvoerende niveau, met het procescluster Gebruiksbeheer. De nieuwe versie, die met name ook het richtinggevende en sturende niveau binnen organisaties wil aanspreken, begint met de domeinen Governance en Strategy. Operation komt pas als laatste aan de beurt maar krijgt niet minder aandacht dan in het huidige boek.

Van procesdenken naar business-servicegericht denken
Waarom ‘Domain’ en niet procescluster en waarom ‘Perspective’ en niet proces? Omdat we het procesdenken grotendeels hebben losgelaten. Het gaat veel meer om het resultaat (de business- service of het businessproduct) dat een organisatie wil leveren dan om het proces. Dit sluit beter aan bij ‘agile’ manieren van denken en werken die nu gangbaar zijn in veel organisaties.

RISK MANAGEMENT

Information Risk Management is een belangrijke taak voor de business-informatiemanager. In het huidige BiSL-model ontbreekt dit vrijwel geheel. In het nieuwe model komt het terug in alle Domains, met name in het Governance Domain, en in de vier Drivers.

Mapping

verschillende manieren om het huidige BiSL model en het nieuwe model met elkaar te ‘mappen’. Hieronder is er een uitgewerkt.

BiSL

Meer informatie

Via de website van ASL BiSL Foundation zal meer informatie over het nieuwe boek verschijnen, zie www.aslbislfoundation.org

Relevant Reading

Titel: BiSL® Next
ISBN: 9789401800396 
Auteur: Brian Johnson, Gerard Wijers, Lucille van der Hagen
Prijs: € 47,42