SAFe (Scaled Agile Framework)

Door: Karin Zwiggelaar
Door: Karin Zwiggelaar

In het boek Scaling agile in organisaties worden verschillende veelgebruikte agile frameworks beschreven. Een van deze frameworks is SAFe.

SAFe (Scaled Agile Framework) is een framework om het opschalen van agile teams mogelijk te maken om daarmee betere systemen, hogere medewerkersbetrokkenheid en betere kostenafwegingen te kunnen maken. Dit is dan ook de missie van de Scaled Agile organisatie en van de grondlegger van SAFe, Dean Leffingwell. De Scaled Agile organisatie biedt een kennisbank die voor iedereen vrij toegankelijk is www.scaledagileframework.com) met daarin een geïntegreerde aanpak in de vorm van procesbeschrijvingen, definities, rollen, voorbeelden, et cetera, voor Lean/Agile productontwikkeling. Transparantie is een van de sleutelwoorden binnen SAFe.

Het framework moet het mogelijk maken om organisaties met duizenden ontwikkelaars toch op een verantwoorde manier te laten samenwerken en kwalitatief hoogstaande producten te realiseren, maar het is uiteraard ook geschikt voor organisaties met slechts een handvol ontwikkelteams.

De eerste versie van SAFe (SAFe 1.0) werd in 2011 geïntroduceerd en de meest recente versie 4.5 werd in juni 2017 gepresenteerd. Ieder jaar vindt er aan de hand van gebruikersfeedback een update plaats.

SAFe
Fig. 7.1 SAFe 4.5 big picture (bron: www.scaledagileframework.com)

SAFe onderkent vier kernwaarden (afstemming, ingebouwde kwaliteit, transparantie en programma-uitvoering). Het is gebaseerd op het Agile Manifesto en het door Jim Womack en Dan Jones (Lean Thinking) ontwikkelde House of Lean en het onderkent negen principes. Het beslaat daarbij vier niveaus, respectievelijk: portfolio-, large solution-, programma- en teamniveau, en het kent verschillende rollen en verantwoordelijkheden binnen de niveaus, zoals bijvoorbeeld Product Owners op teamniveau en Product Management op programmaniveau. De werkzaamheden binnen de niveaus zullen allemaal op elkaar afgestemd moeten worden en dat vraagt om een cadans en integratie. Het werk dat uitgevoerd moet gaan worden, is per niveau vastgelegd in een Backlog en deze Backlogs zijn aan elkaar gekoppeld. Kwaliteit is op alle niveaus verankerd in het continu, vastberaden verbeteren en komen we tegen op team-, programma- en large solutionniveau om daarmee steeds meer waarde voor de organisatie op te kunnen leveren.

Het SAFe House of Lean is als een metafoor te zien, waarbij het fundament voor het SAFe House of Lean het leiderschap van het management is. Doel is het leveren van waarde voor de klant in een zo kort mogelijke doorlooptijd. Deze wordt hierbij ondersteund door de vier pijlers van het huis: respect voor medewerkers en organisatiecultuur, doorstroming van producten of werkeenheden, innovatie van producten en continue verbetering van de organisatieprocessen.

Iedere organisatie is anders, dus ook iedere SAFe-implementatie zal anders zijn. Klakkeloos een boek of een methode volgen, zal niet tot de gewenste effecten leiden. Principes kunnen echter een prima startpunt zijn om te begrijpen wat noodzakelijk is. SAFe onderkent negen Lean-Agile principes:
1. Neem je besluiten op basis van economische feiten.
2. Pas de systeemtheorie toe.
3. Veronderstel veranderlijkheid, houd je opties open.
4. Ontwikkel incrementeel met korte, geïntegreerde leercycli.
5. Hanteer integratiepunten om het product objectief te beoordelen.
6. Maak zichtbaar dat er gewerkt wordt met kleine, in aantal begrensde, batches.
7. Hanteer een standaard cadans en synchroniseer de werkzaamheden.
8. Spreek de intrinsieke motivatie van de kenniswerkers aan.
9. Decentraliseer besluitvorming.

De basis voor SAFe wordt gevormd door de Agile Teams. Deze teams, veelal gebruikmakend van Scrum of Kanban, zijn verantwoordelijk voor het definiëren, ontwikkelen en testen van nieuwe of aangepaste kleine stukjes functionaliteit (User Stories), zoals vermeld op hun Team Backlog. De teams leveren waarde in een aantal, vooraf vastgestelde en van een vaste lengte, iteratie (ook wel Sprints) genoemd. Standaard komt een Sprint overeen met twee weken doorlooptijd, maar hier kan prima van afgeweken worden. Alle teams hanteren dezelfde cadans om synchronisatie over teams mogelijk te maken

De verschillende Agile Teams zijn samengebracht in een virtuele programmastructuur, ook wel de Agile Release Train (ART) genoemd. Een ART wordt voor onbepaalde tijd opgezet en is een zelforganiserend team van verschillende Agile Teams (veelal tussen de vijf en twaalf teams) en andere betrokkenen. De ART maakt zijn eigen planning, committeert zich daaraan, voert het werk uit en inspecteert op gezette tijden het opgeleverde werk. Alle teams in de trein werken aan de realisatie van een gezamenlijk doel en waarbij de gehele trein de doorstroom van het onderhanden werk steeds verder wil opvoeren, middels het doorvoeren van continue verbeteringen van de werkwijze.

De SAFe-events zijn op de verschillende niveaus terug te vinden. Naast tijdgebonden events vinden we op portfolio-, large solution- en programmaniveau Kanban-systemen terug.

Op het teamniveau komen we de bekende Scrum-events tegen.
Op het programmaniveau zien we de volgende events: Program Increment Planning, Scrum of Scrums, PO Sync, System Demo, Release Management, Inspect and Adapt en PI Planning Preparation. Verder vinden we specifieke events terug op large solution- en portfolioniveau.

Raadpleeg voor een uitgebreide Nederlandse beschrijving van SAFe het boek Scaling agile in organisaties.

 

Titel: Scaling agile in organisaties
Prijs: € 43,55
Auteur: Henry Portman