Shop
en

LeSS (Large-Scale Scrum) Toegelicht Vanuit Het Boek ‘Scaling Agile In Organisaties’

In het boek Scaling agile in organisaties worden verschillende veelgebruikte agile frameworks beschreven. Een van deze frameworks is LeSS (Large-Scale Scrum).

Large-Scale Scrum (LeSS) is ontwikkeld door Craig Larman en Bas Vodde. Het is een agile framework met regels, gebaseerd op principes en het doen van experimenten. De LeSS Company biedt een vrij toegankelijke kennisbank (less.works) met daarin de geïntegreerde aanpak, principes, procesbeschrijvingen, definities, rollen, voorbeelden, et cetera, voor grootschalige, voornamelijk IT-gerelateerde, productontwikkeling. Ook binnen LeSS is transparantie een sleutelbegrip. De eerste versie dateert van 2005 en sindsdien wordt er continu gewerkt aan het gebruiken en verder ontwikkelen van LeSS.

LeSS kent twee varianten: LeSS voor producten die met maximaal acht ontwikkelteams gerealiseerd kunnen worden en LeSS Huge indien er meer dan acht teams nodig zijn.

LeSS is een aanpak gebaseerd op principes, waarbij de elegantie van Scrum met zijn events zo eenvoudig mogelijk wordt toegepast in een agile omgeving met meerdere teams die samenwerken aan één product.

LeSS kan onderverdeeld worden in principes, frameworks, richtlijnen en experimenten.

Binnen LeSS worden naast de conformatie aan het Agile Manifesto tien principes gehanteerd:

  1. LeSS is Scrum: uitgangspunt is de Scrum-aanpak.
  2. Transparantie: conform The Scrum Guide.
  3. Meer met minder: niet meer rollen, producten, processen, maar wel meer teams.
  4. Focus op het complete product (360o): één Product Backlog, één Product Owner, één Product Increment, één Sprint.
  5. De klant staat centraal: Welke klantproblemen moeten worden opgelost? Waar wordt in de ogen van de klant waarde toegevoegd? En waar vindt verspilling plaats?
  6. Continu verbeteren, streven naar perfectie: in lijn met het Lean-denken.
  7. Wachtrijtheorie: wat betekent dit voor batchgrootte, WIP-limieten, multitasking, werkpakketten en variabiliteit?
  8. Lean-denken: managers die de principes van het Lean Huis hanteren (respect voor medewerkers en cultuur, doorstroming en continu verbeteren).
  9. Systeemtheorie: het gaat om het optimaliseren van het gehele systeem.
  10. Empirische procesbewaking: inspectie en aanpassen van het product, het proces, het gedrag, de werkwijzen en de organisatie.

Binnen het LeSS-framework (zie figuur 1) komen we maximaal acht Scrum Teams tegen. Zijn meer dan acht teams noodzakelijk, dan wordt het LeSS Huge-framework gehanteerd. De Scrum Teams bestaan uit een Development Team, een Scrum Master en een gedeelde/gezamelijke Product Owner. De Scrum Teams werken volgens de Sprint Backlog, houden hun Daily Scrums en voeren geregeld Product Backlog Refinements uit. Binnen LeSS wordt dit aangeduid met One Team Scrum.

Binnen LeSS is sprake van één Sprint waarin één potentieel productierijpe Product Increment wordt opgeleverd. Dit betekent dat de Sprint Planning voor alle teams tegelijkertijd moet plaatsvinden. Ook de Sprint Review (demo) en Sprint Retrospective vinden met alle teams tegelijkertijd plaats. Het team bepaalt wanneer de Product Backlog Refinement plaatsvindt.

De Sprint Planning is in twee stappen onderverdeeld: Sprint Planning 1 en 2.

Voor coördinatie en afstemming tijdens de Sprint kan gebruikgemaakt worden van de Scrum of Scrums, bijwonen van Daily Scrums en multiteambijeenkomsten.

Tijdens de LeSS Sprint Review kijken de klanten, de belanghebbenden, de Scrum Teams en de Product Owner naar het complete, geïntegreerde product en besluiten ze hoe verder te gaan.

Vervolgens voeren alle Scrum Teams hun eigen Sprint Retrospective uit.

Daarna vindt binnen LeSS een nieuwe gebeurtenis plaats, de Overall Retrospective. Hierbij worden door de Product Owner, de Scrum Masters en de teams naar de volgende aspecten gekeken:

  • samenwerking tussen de teams;
  • specifieke ervaringen die tussen de teams gedeeld moeten worden;
  • gezamenlijke teamontwikkeling;
  • hoe de teams staan ten opzichte van de klant;
  • het functioneren van de Product Owner.

Binnen LeSS zien we individuele Scrum Teams. Indien het product niet door één team afgehandeld kan worden, moet er gekeken worden welke teams welke werkzaamheden gaan vervullen. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden tussen crossfunctionele teams, Feature Teams en Component Teams; waarbij de voorkeur ligt bij het hebben van Feature Teams, met een focus op specifieke klantdimensies.

Binnen LeSS wordt nadrukkelijk gesteld dat er geen project- of programmaorganisatie bestaat. Ook een PMO komt niet voor binnen LeSS. Ook komen we geen ondersteunende Integration of System Teams tegen, zoals bijvoorbeeld in SAFe, S@S of Nexus wel het geval is.

Raadpleeg voor een uitgebreide Nederlandse beschrijving van LeSS het boek Scaling agile in organisaties.

Relevant Reading

SAFeTitel: Scaling agile in organisaties
Prijs: €43,55 excl. 
Autheur: Henny Portman